INDOPEDIA
|
De Indische Encyclopedie
|
19778372 Bezoekers
41 Bezoekers online
Tussen het beheer der lijnen van den Staat en dat van de lijnen der particuliere spoor- en tram-wegen bestaat een grondig verschil. Berust bij de staatslijnen de leiding in Indië, bij de particuliere maatschappijen heeft men het beheer in Nederland gelaten.
Aan het hoofd der Staatsspoorwegen staat een hoofdambtenaar met den titel van Hoofdinspecteur der Spoor- en Tramwegen in Nederlandsch-Indië. De dienst ressorteert onder den Directeur van Gouvernementsbedrijven. Zoowel de departementschef als de dienstleiding zijn in Bandoeng gevestigd. Niet altijd is de verhouding aldus geweest. Oorspronkelijk stond aan het hoofd een hoofdingenieur, die voor den aanleg en de exploitatie zorgde en na enige jaren den titel kreeg van Inspecteur-Generaal. Hij was administratief in-gedeeld bij het Departement der Burgerlijke Openbare Werken, zonder dat de Departementschef beduidende invloed op den gang van zaken kon uitoefenen. Deze toestand duurde niet lang. Een der Directeuren wist de Regering er toe te bewegen de leiding van het bedrijf bij het departement te brengen, terwijl de Hoofdinspecteur adviserend bureauambtenaar werd. De resultaten van dezen maatregel zijn niet schitterend geweest. Pas in 1907 werd de dienst weer onder een hoofdinspecteur gesteld, die grote bevoegdheden kreeg. Zoo is het thans nog en deze maatregel heeft uitstekend gewerkt. Administratief behoorden de Staatsspoorwegen op Java oorspronkelijk tot het Departement der Burgerlijke Openbare Werken, later ging de dienst naar het nieuw gestichte Departement van Gouvernementsbedrijven over.
Onder den hoofdinspecteur Ir. M. H. Damme werd bij de staatsspoorwegen ook de Atjeh tram getrokken, alsmede de Staatsspoorwegen ter Sumatra’s Westkust, welke landsondernemingen vroeger rechtstreeks onder den departementschef stonden, de eerste onder dien van Oorlog, de tweede onder dien der Burgerlijke Openbare Werken, later Gou-vernementsbedrijven. Sedert enige jaren is een Commissie van Bijstand ingesteld om de dienstleiding in bepaalde gevallen van advies te dienen. Van de particuliere maatschappijen zijn zonder uitzondering de directies in Nederland gevestigd. Het plaatselijk bestuur van de Nederlandsch-In-dische Spoorweg Maatschappij berust bij een Comité van Bestuur bestaande uit 3 leden, waarvan een de voorzitter is ; dit Comité is gevestigd in Semarang; de Raad van Beheer bestaande uit 2 personen zetelt in Den Haag. In Nederland is een Gouvernementscommissaris aangewezen; als Gouvernementscommissaris in Indië treedt op het Hoofd van den Dienst van Toezicht op de Spoor- en Tramwegen met standplaats Bandoeng. De andere maatschappijen hebben in Indië een éénhoofdige dagelijkse leiding (administrateur, exploitatie-chef) ; de directies zetelen in Amsterdam en Den Haag.
Zetel in Indië; | Zetel in Nederland |
Ned.-Ind. Spoorweg | Mij | Semarang | Den Haag | Wassenaarschew |
40
|
||
Deli Spoorweg | ,, | Medan | Amsterdam | Heerengracht |
164
|
||
Semar.-Cher. St.tr | ,, | Tegal | Den Haag | J. P. Coenstraat | 2-10 | ||
Samarang-Joana St.tr. | ,, | Semarang |
,, ,,
|
,,
|
2-10 | ||
Serajoedal St.tr. | ,, | Modjokerto |
,, ,,
|
,,
|
2-10 | ||
Oost-Java St.tr. | ,, | Soerabaia |
,, ,,
|
,,
|
2-10 | ||
Kediri St.tr. | ,, | Paree | Amsterdam | Banstraat |
34
|
||
Malang St.tr. | ,, | Malang |
,,
|
,,
|
34
|
||
Modjokerto St.tr. | ,, | Modjokerto | Den Haag | Jan v.Nassaustraat |
66
|
||
Madoera St.tr. | ,, | Kamal |
,, ,,
|
Willem de Zwijger |
1
|
||
Pasoeroean St.tr. | ,, | Pasoeroean |
,, ,,
|
Raamweg |
21
|
||
Probolinggo St.tr | ,, | Probolinggo |
,, ,,
|
,,
|
,,
|
||
Ned.-Ind. Tramw. | ,, | Batavia | Amsterdam | Heerengracht | 164 | ||
Batavia Electr. Tram | ,, | Batavia |
,,
|
Rokin |
34
|
De belangen van de Semarang-Cheribon-, Samarang-Joana-, Serajoedal- en Oost-Java Stoomtram- Maatschappijen worden in Indië behartigd door een in Semarang zetelende hoofdvertegenwoordiger. De particuliere Maatschappijen zijn georganiseerd in een Vereniging van Nederlandsch-Indische Spoor- en Tramwegmaatschappijen, waarvan het bestuur in Den Haag gevestigd is. In Indië werkt een Bestuurderscommissie, waarvan het bestuur in Semarang zetelt.
Het toezicht op de naleving der wettelijke en concessionele verplichtingen is opgedragen aan den dienst van het Toezicht op de Spoor- en Tramwegen, welke onder het departement van Gouvernementsbedrijven ressorteert. Oorspronkelijk was de chef van den dienst der Staatsspoorwegen tevens hoofdinspecteur der particuliere maatschappijen; toezicht op de particuliere ondernemingen en de leiding van het grote staatsbedrijf berustten dus in één hand. Met enige wisselingen bleef deze toestand, welke zooveel aanstoot had gegeven, in stand. Een jaar of tien geleden werden de diensten echter gescheiden. In het jaar 1928 werd de Toe- zichtdienst ingekrompen en gereorganiseerd met handhaving van de beginselen, welke bij de laatste reorganisatievoorstellen hadden voorgezeten.
Bron: De koloniale roeping van Nederland - 1930 - De middelen van verkeer in Nederlandsch-Indië, blz 24, 25 en 26
Er heeft nog niemand gereageerd.
Voor meer informatie over nieuws uit de kranten van Nederlands-Indië
La vie est un pélerinage