MALEISE WOORDEN EN UITDRUKKINGEN IN OUDE SPELLING

(Woorden tussen ‘’ zijn of aan het Nederlands ontleend of vernederlandst Maleis)

ajer water
aloen aloen centraal veld of plein met vaak een waringinboom in het midden
ampas resten van kokos na de bereiding van santen
anak kind
anglo komfoor, houtskooloven
apa wat?
arang houtskool als brandstof gebruikt
asem tamarinde, zur e peulvrucht
babat soort sikkel
baboe (< m’bah iboe = vrouw die moeder is) dienstmeid, kinderverzorgster
bagoes mooi
bajem spinazie
Bajoe Asih Liefdebron
bami Chinese spaghetti
barang bagage
batoe steen, kei
belanda blanke persoon, Hollander
beranak een kind krijgen
betoel echt (waar)
bilik vlechtwerk van bamboe, o.a. als wand gebruikt
blanda zie belanda
boekan niet, zonder, geen (bij zelfst. naam.); * main, geen spelletje (staande uitdrukking)
boléh mogen
bolossen uitbreken, spijbelen
botol fles (< bottle); toekang *, voddenman
dèngdèng gekruid, geplet en in de zon gedroogd he rtenvlees of zwijnevlees.
djagoeng mais
djeroek geelgroene citrusvrucht
djongos huisbediende (< jongen)
doedoek zitten
‘es’ ijs
gabba ongepelde rijst
gaplek gedroogde ketèla (singkong)
gedèk wand van gevlochten, gespleten bamboe
gemoek dik
goela suiker, * batoe, kandij, * djawa, Javaanse bruine kandij
goedang bergruimte
goeni soort jute
goreng bakken; nasi *, gebakken rijst met uien, knoflook, eieren, ketjap, trassi en
sambal; pisang *, gebakken banaan
grobak grote kar op houten wielen en door een buffel getrokken
hoenkwee Chinese naam voor meel van katjang idjo (Phaseolus radiatus), een soort groene erwtjes
Indo iemand van (Javaans-) Indisch-Nederlanse afkomst, Indische Nederlander (later)
ini dit, deze
itoe dat, die
katjang peulvrucht, pinda; * idjo, kleine, groene erwtjes; * pandjang (lett. lange peulvrucht) kousenband
kawat prikkeldraad
kedelé gele peulvruchten met zeer hoge voedingswaarde
keloear naar buiten gaan, komen.
kering droog
ketèla (singkong) cassave
ketimoen komkommer
ketjap sojasaus
klamboe fijnmazig net om het bed als bescherming tegen muskieten
klapper (<klapa) kokosnoot
kopi koffie. * toebroek, gemalen, ongefilterde koffie, in een grote beker gedaan met heet water en suiker
kwee koek(je), * boloe, soort koekje * semprong, opgerold koekje.
laboe ajer peervormige vrucht, die veel water bevat.
lalaki jongen, man.
lekas haast, opschieten, vlug
lobak rettich, lang soort radijs
lobang gat, dekkingsputje, schuilplaats tegen luchtaanvallen
lombok Spaanse peper, waar sambal van gemaakt wordt
lontong kleefrijst, gekookt in een pakje van bananenblad en dicht gehouden door een bamboesplinter
main spel, spelen, boekan *, geen spelletje (staande uitdrukking)
mandiën baden
Mangga lekkere vrucht met dikke pit en oranje vruchtvlees.
mau willen
moesoeh vijandig
nassi gekookte rijst; * goreng, gebakken rijst met uien, knoflook, eieren, ketjap,
njonja mevrouw
obat medicijn
oebi zoete knol
orang mens, * moesoeh vijand
pandjang lang
papaja vrucht als een dikke komkommer; lichte, meloenachtige smaak
pasar markt
patjol hakschop: landbouwwerktuig, waarmee men kan scheppen en hakken
pendaftaran persoonsbewijs
peujeum gegiste pap
pigi gaan
pisang banaan; * goreng, gebakken banaan
priet (< m’priet) snijdervogel. Javaans vogeltje met puntige snavel
rajap witte mier, termiet
‘rampassen’ roven
‘rampokken’ plunderen
rantang stel pannetjes in een houder om voedsel in één keer te vervoeren
sadja “maar”, doedoek * ga maar zitten
sajoer gerecht van natte groente
sambal verzamelnaam voor fijngewreven Spaanse peper. De verdere namen duiden de vele soorten sambal nader aan
santen kokosmelk
sarong gebatikte lap, die over het onderlijf wordt gedragen
saté stukjes vlees op een dun prikkertje
semoea alles
semprong opgerold
seroendeng gebakken kokos
singkong (ketèla) cassave
tabé dag! (groet).
tahoe koek van gemalen soja
tempéh gefermenteerde sojakoek
terima kasi wel bedankt
tèrong aubergine
tida nee, niet
tikar slaapmat
tinka kuur, gril
tjangkoerilung Indische lijster
tjap stempel
tjèlèng wild zwijn
tjerita verhaal
toean mijnheer
toebroek botsen, kopi *, gemalen koffie in een grote beker met heet water
toekang man (in de betekenis van ‘klusjes’man)
toko winkel, waar vrijwel alles te koop is
totok blanke Nederlander (die [nog heel] vreemd in Indië is)
trassi gefermenteerde vis- of garnalenpasta
trassi en sambal; * tim, zachtgekookte rijst
waloe pompelmoes

NIET-MALEISE WOORDEN EN UITDRUKKINGEN

Aussie Australiër (omgangstaal)
‘brooche’ zegen (Jiddisch)
goochem wijsheid (Jiddisch)
mazzel geluk, voorspoed (Jiddisch)

(VERMOEDELIJK) JAPANSE WOORDEN

fushinban Nachtwacht
han wijk, hantijo, blokhoofd
maschi (mashi)hallo

Creatie datum: 28/02/2017 12:51
Categorie: - Bosman, Anneke
Pagina gelezen 11889 keren

Reacties op dit artikel

Er heeft nog niemand gereageerd.

Nieuws van den dag uit het voormalig Nederlandsch-Indië

Voor meer informatie over nieuws uit de kranten van Nederlands-Indië

La vie est un pélerinage